Het testament

Zodra een notaris een testament passeert (ondertekent), zal hij dit moeten melden bij het Centraal Testamentenregister in Den Haag. Voordat een verklaring van erfrecht wordt opgesteld, informeren wij daarom bij het Centraal Testamentenregister of er op naam van de overledene een testament bekend was. Deze informatie is doorgaans binnen één of twee werkdagen beschikbaar. Als er een testament is opgemaakt, vragen wij – zo nodig – een kopie daarvan op bij de notaris die het heeft gepasseerd.

Testament voor iemand met een buitenlandse nationaliteit
In verschillende andere landen wordt veelal een vergelijkbaar systeem gebruikt. Heeft de overledene een buitenlandse nationaliteit en/of heeft hij/zij gedurende langere tijd in het buitenland gewoond en bestaat er een redelijk vermoeden dat hij/zij daar een testament heeft gemaakt, dan kan ook veelal bij het Centraal Testamentenregister van het betreffende land worden geïnformeerd of daar een testament bekend is.

Een testament en een verklaring van erfrecht hebben beiden betrekking op de erfenis van de overledene. De twee notariële akten verschillen echter wel.

Het testament
Het testament beschrijft wat er moet gebeuren met de nalatenschap. Het gaat daarbij onder andere over wie welke delen van de erfenis ontvangt en wie over de verdeling van de nalatenschap mag beschikken. Wat in het testament is opgenomen, mag echter niet zomaar worden uitgevoerd. Hiervoor is een verklaring van erfrecht nodig.

Verklaring van erfrecht
Een verklaring van erfrecht is een notariële akte, waarin is opgenomen of de overledene persoon een testament heeft gemaakt, wie de erfgenamen van de overledene zijn en wie van de erfgenamen bevoegd is om de nalatenschap af te wikkelen. De erfgenamen kunnen zo hun recht op de nalatenschap aantonen.Kortom: om aan te tonen dat je daadwerkelijk de in het testament benoemde erfgenaam bent, heb je een verklaring van erfrecht nodig.

Indien in een testament voor de afwikkeling van de nalatenschap een executeur is benoemd kan het zijn dat in de verklaring van erfrecht een ander persoon wordt genoemd als executeur of gevolmachtigde, omdat de benoemde executeur in het testament de executele niet heeft aanvaard.

Aan het opstellen en bewaren van een testament zijn strikte regels verbonden. Een door ons opgesteld testament melden we aan bij het Centraal Testamentenregister in Den Haag. Daarna bewaren we het in onze kluis. Let wel: we geven niet de inhoud van het testament door, die blijft geheim. We geven alleen door dat een bepaald persoon op een bepaalde dag een testament bij ons heeft gemaakt.

Onze verplichtingen rondom de verklaring van erfrecht
Als wij een verklaring van erfrecht opmaken, zijn we verplicht het Centraal Testamentenregister in te zien om te achterhalen of de overledene een testament had gemaakt en zo ja, waar het laatste testament is opgemaakt. Zo bestaat steeds de zekerheid dat een in Nederland opgemaakt testament uiteindelijk na het overlijden bekend wordt.

Register voor codicillen
Voor codicillen bestaat geen soortgelijk register, zodat het risico bestaat dat een codicil niet wordt gevonden of zelfs onbedoeld ‘verdwijnt’.Kan ik zelf het testament van iemand anders opvragen?
Je kunt bij het Centraal Testamentenregister nagaan of er een testament is opgesteld. Vervolgens kun je het opvragen bij de desbetreffende notaris. De notaris geeft het echter alleen vrij als je  daadwerkelijk hiertoe bevoegd bent.Kan ik zelf het testament van iemand anders opvragen?
Je kunt bij het Centraal Testamentenregister nagaan of er een testament is opgesteld. Vervolgens kun je het opvragen bij de desbetreffende notaris. De notaris geeft het echter alleen vrij als je  daadwerkelijk hiertoe bevoegd bent.

Testament in het buitenland
In verschillende ons omringende landen zijn soortgelijke registers voor testamenten. Het is echter niet uit te sluiten dat een testament dat in het buitenland is opgemaakt, uiteindelijk niet bekend wordt.

Je kunt bij het Centraal Testamentenregister nagaan of er een testament is opgesteld. Vervolgens kun je het opvragen bij de desbetreffende notaris. De notaris geeft het echter alleen vrij als je  daadwerkelijk hiertoe bevoegd bent.

Net als een testament bevat een codicil uiterste wilsbeschikkingen. Het codicil moet echter volledig met de hand geschreven zijn, gedagtekend (van een datum voorzien) en ondertekend. Het is dus niet toegestaan een codicil door een ander te laten schrijven of – bijvoorbeeld – op een computer te maken. Anders dan in een testament mogen in een codicil alleen maar spullen, zoals kledingstukken, bepaalde sieraden, bepaalde boeken en tot de inboedel behorende zaken worden vermaakt. Het is dus niet mogelijk om in een codicil alle sieraden aan één persoon te vermaken. De sieraden moeten stuk voor stuk moeten worden gespecificeerd.

Kunnen schilderijen door een codicil worden vermaakt?
Er gaat een discussie of ook waardevolle schilderijen door middel van een codicil kunnen worden vermaakt. Het is immers de vraag of dit inboedel betreft of beleggingsobjecten zijn. Wij raden je aan het zekere voor het onzekere te nemen en in een testament vast te leggen aan wie (kostbare) schilderijen na je overlijden moeten toekomen.

Een testament is een door een notaris opgemaakte akte, waarin je vastlegt wat er bij overlijden moet gebeuren met je nalatenschap. Iedereen die overlijdt, laat iets na. Denk aan geld, schulden, een huis of spullen. Er zijn meerdere redenen om een testament te laten opmaken, zoals:

• Je kunt een executeur benoemen;
• Het kan belastingvoordeel opleveren;
• Je kunt erfgenamen uitsluiten en/of benoemen;
• Je kunt een legaat opnemen, bijvoorbeeld een geldbedrag of bepaalde spullen die je wilt nalaten aan een bepaald persoon;
• Als je niet gehuwd bent, kun je je partner bij testament tot erfgenaam benoemen;
• Je kunt ook bepalen of je begraven of gecremeerd wilt worden en hoe de uitvaart geregeld moet worden.

Een testament wordt ook wel een uiterste wilsbeschikking genoemd en moet altijd bij een notaris worden opgemaakt. Een testament is een persoonlijk document, dus zowel jij als je partner laten een eigen testament opmaken. Een testament blijft altijd geldig. Wil je iets aanpassen of het testament herroepen, dan is dit altijd mogelijk, maar hiervoor is een nieuw testament vereist. Een aantal zaken kun je zelf regelen, zonder onze hulp. Zo kun je een codicil maken, waarin je bepaalde goederen kunt nalaten aan je nabestaanden. Je moet deze specificeren en het kan niet om een geldbedrag gaan.

In de wet is geregeld wie je erfgenamen zijn. Als je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt, gaat alles naar je echtgenoot of partner. Kinderen kunnen hun erfdeel pas opeisen als je echtgenoot of partner ook is overleden. Zij krijgen een vordering op de langstlevende die pas opeisbaar is bij overlijden, faillissement of schuldsanering van de langstlevende.

Ja, je kunt iedereen onterven bij testament, zelfs je kinderen. Kinderen houden echter wel altijd recht op hun legitieme portie. Dit is de helft van wat ze normaal gesproken geërfd zouden hebben. Gedurende vijf jaar na overlijden kan een kind altijd een beroep doen op zijn legitieme portie bij de erfgenamen. In een testament kun je daarover opnemen dat als dit gebeurt, deze legitieme portie pas opeisbaar is na overlijden van de langstlevende. Als de wettelijke verdeling van toepassing is, is deze geldvordering van het onterfde kind, dat een beroep doet op zijn legitieme portie, sowieso pas opeisbaar na overlijden van de langstlevende. De vordering is een vordering in geld en niet in goederen.