Verklaring van erfrecht

Verschillende namen voor dezelfde akte.

Een verklaring van erfrecht is een notariële akte, waarin staat of de overledene persoon een testament heeft gemaakt, wie de erfgenamen zijn en wie bevoegd is om de nalatenschap af te wikkelen. De erfgenamen kunnen zo hun recht op de nalatenschap aantonen. Een verklaring van erfrecht kan uitsluitend door een notaris worden opgemaakt. Een andere benaming voor een verklaring van erfrecht is akte van erfrecht.

Na een overlijden kunnen verschillende instanties om een verklaring van erfrecht vragen.

In principe zijn er twee groepen die om een verklaring van erfrecht kunnen vragen. In eerste instantie is dat iedereen die er belang bij heeft om te weten wie de erfgenamen zijn. Denk bijvoorbeeld aan banken, verzekeringsmaatschappijen of schuldeisers. De tweede groep is iedereen die er belang bij heeft om aan derden te kunnen aantonen dat hij of zij (deels) over de nalatenschap van de overledene mag beschikken. Denk bijvoorbeeld aan erfgenamen, legatarissen, de langstlevende echtgenoot/partner, bewindvoerder of vereffenaar.

Meestal vraagt een van de erfgenamen een verklaring van erfrecht aan. Denk aan de langstlevende echtgenoot of partner, kind(eren), broer, zus etc. Als er meerdere erfgenamen bevoegd zijn, is vooraf overleg nodig over wie de financiële zaken ook ten behoeve van de anderen mag regelen. Die persoon benadert ons meestal om een verklaring van erfrecht op te stellen. Wij kunnen ook boedelvolmachten opstellen, zodat een van de erfgenamen of een boekhouder of notaris namens alle erfgenamen de nalatenschap mag afwikkelen.

Het is ook mogelijk dat de langstlevende echtgenoot of partner over de nalatenschap mag beschikken, maar dat bijvoorbeeld een van de kinderen namens de langstlevende ons benadert om een verklaring van erfrecht aan te vragen. Wij nemen dan altijd contact op met de langstlevende voor de ondertekening van de documenten en de uitleg over het aanvaarden van de nalatenschap. Dat is onze zorgplicht.

Als je in het testament van de overledene tot executeur bent benoemd, ligt bij jou de taak om tot een probleemloze afwikkeling van de nalatenschap te komen. Als je de benoeming tot executeur wilt aanvaarden, kunnen wij een verklaring van erfrecht of een verklaring van executele afgegeven. Hierna kun je de lopende zaken regelen.

U kunt er ook voor kiezen de executele niet te aanvaarden. Voor een alternatief is In dit geval een Op Maat advies van ons kantoor benodigd.

Er zijn verschillende soorten executele, ieder met eigen rechten en verplichtingen. Zo kun je als executeur de afwikkeling van de volledige nalatenschap verzorgen, maar het kan ook zijn dat je voor een specifiek onderdeel wordt benoemd, bijvoorbeeld als begrafenis-executeur of als beheers-executeur (voorheen: executeur-testamentair). Deze regelt de lopende zaken na een overlijden en voert het beheer over het nagelaten vermogen. Denk aan de begrafenis of crematie, het betalen van openstaande rekeningen, incasseren van openstaande vorderingen, abonnementen opzeggen, belastingaangiften verzorgen en zo veel mogelijk wensen uitvoeren die in het testament of codicil zijn vastgelegd.

Een boedelnotaris aanwijzen
De beheers-executeur kan een notaris aanwijzen om te helpen bij de afwikkeling van de nalatenschap (ofwel de boedel). Om de erfgenamen inzicht te geven in de omvang en samenstelling van de nalatenschap, moet de beheers-executeur hiervan een beschrijving maken: de boedelbeschrijving (dit wat anders dan een inboedelbeschrijving).

Goederen uit de nalatenschap verkopen
De beheers-executeur mag goederen uit de nalatenschap verkopen, als dat nodig is om schulden af te kunnen lossen, waaronder ook de legaten en erfbelasting.

Executeur-afwikkelingsbewindvoerder
Deze executeur heeft de meest verregaande bevoegdheden en is ook bewindvoerder. Zo kan hij bijvoorbeeld ook de nalatenschap verdelen. Dit laatste is een hele belangrijke taak, omdat als erfgenamen het onderling niet eens zijn over de verdeling, de executeur-afwikkelingsbewindvoerder dit alsnog kan doen.

In een testament kan bepaald worden welke aanvullende bevoegdheden een executeur- afwikkelingsbewindvoerder krijgt. In sommige gevallen mag de executeur-afwikkelingsbewindvoerder de nalatenschap volledig zelfstandig en naar eigen inzicht verdelen. Een door ons opgestelde verklaring van executele-afwikkelingsbewind is hiervoor nodig. Een verklaring van erfrecht kan dan meestal achterwege blijven. Neem gerust contact met ons op voor meer informatie.

Ja, sinds 1992 is in de wet opgenomen dat alleen een notaris een verklaring van erfrecht kan afgeven. Mijnerfrecht.nl is onderdeel van Van Gogh notarissen & adviseurs. Wij zijn dan ook gemachtigd om een verklaring van erfrecht af te geven.

Een apostille is een vereenvoudigde legalisatie in de vorm van een verklaring van de rechtbank, die bevestigt dat een bepaalde persoon het betreffende document in een bepaalde hoedanigheid (bijvoorbeeld als beëdigd vertaler of notaris) heeft ondertekend. De apostille wordt erkend door de landen die zijn aangesloten bij het Apostilleverdrag. Apostilles kunnen in verschillende talen worden opgesteld.

In verschillende situaties kan een apostille nodig zijn, bijvoorbeeld als uit de verklaring van erfrecht blijkt dat er buitenlandse erfgenamen zijn. De verklaring van erfrecht moet dan worden vertaald en door de buitenlandse erfgenaam ondertekend.

De wijze waarop je een apostille aanvraagt, verschilt per rechtbank. Ga daarom eerst na waar je de apostille voor de verklaring van erfrecht wilt opvragen. Meestal kun je de apostille persoonlijk of per post aanvragen. Meer informatie vind je op de website van de rechtbank in de regio. Vanzelfsprekend kunnen wij dit ook voor u verzorgen, echter hier zijn kosten aan verbonden.

Soms heb je een Europese verklaring van erfrecht nodig, bijvoorbeeld als de overledene in Nederland woonde en een woning en een bankrekening in het buitenland had. In dat geval kun je de Europese verklaring van erfrecht zowel in Nederland als in het buitenland gebruiken. Bijvoorbeeld om toegang te krijgen tot de buitenlandse bankrekening van de overledene, de tenaamstelling van deze rekening te wijzigen en een (vakantie)woning op naam te krijgen. De Europese verklaring van erfrecht wordt net als de gewone verklaring van erfrecht gebruikt om bewijs te leveren van de rechten van alle erfgenamen.

De kosten van een Europese verklaring van erfrecht liggen over het algemeen hoger en de afgifte kost over het algemeen meer tijd. Je ontvangt vooraf een indicatie van de kosten en de benodigde tijd. Neem contact met ons op voor meer informatie.

Een verklaring van erfrecht is een notariële akte, waarin staat of de overledene persoon een testament heeft gemaakt, wie de erfgenamen zijn en wie bevoegd is om de nalatenschap af te wikkelen. De erfgenamen kunnen zo hun recht op de nalatenschap aantonen. Een verklaring van erfrecht kan uitsluitend door een notaris worden opgemaakt. Een andere benaming voor een verklaring van erfrecht is akte van erfrecht.

Met een volmacht geef je iemand anders de bevoegdheid om namens jou te handelen. Een volmacht zorgt ervoor dat de gevolmachtigde zelfstandig mag handelen namens de erfgenamen en overal alleen voor kan tekenen. De gevolmachtigde kan een van de erfgenamen zijn, maar ook een buitenstaander.

Als er meerdere erfgenamen zijn, is het soms lastig om de nalatenschap af te wikkelen. In de praktijk is het dan ook verstandig om één of twee personen aan te wijzen om de nalatenschap af te wikkelen. Zij kunnen dit samen of ieder afzonderlijk doen. Deze personen krijgen dan een zogenaamde (boedel)volmacht. Dit is een schriftelijke verklaring, waarin de erfgenamen aangeven dat ze een of meer personen aanwijzen om de nalatenschap af te wikkelen.

Kies je niet voor een volmacht, dan moet je met alle erfgenamen gezamenlijk de nalatenschap afwikkelen. Zo is voor een betaling of het opheffen van de bankrekening van de overledene in principe de handtekening nodig van alle erfgenamen.

Als de overledenen geen testament heeft gemaakt of gehuwd of geregistreerd partner was en kinderen achterlaat, geldt de wettelijke verdeling. De wettelijke verdeling is geregeld in artikel 13 van boek 4 van het Burgerlijk Wetboek. Hierin staat dat alle bezittingen en eventuele schulden van de nalatenschap automatisch naar de langstlevende overgaan. De langstlevende heeft tot drie maanden na het overlijden de tijd om te verklaren dat hij of zij een andere verdeling van de erfenis met de kinderen wil overeenkomen.

De kinderen hebben recht op een vordering ter grootte van hun erfdeel (het kindsdeel), maar ontvangen deze nog niet. Deze is pas opeisbaar bij het overlijden van de langstlevende echtgenoot, bij faillissement of schuldsanering. Het maakt hierbij niet uit of het om een ouder of stiefouder gaat.

Voorbeeld: een echtpaar is in gemeenschap van goederen gehuwd en heeft samen een vermogen van € 300.000. Het echtpaar heeft twee kinderen en geen testament. Als een van hen overlijdt, is de wettelijke verdeling van toepassing. De erfenis bestaat vanwege de gemeenschap van goederen uit de helft van het totale vermogen, dus € 150.000. De andere € 150.000 is al van de langstlevende echtgenoot.

In de erfenis delen de langstlevende en de kinderen ieder voor 1/3 gedeelte, dus € 50.000 per persoon. De kinderen krijgen dit erfdeel echter nog niet. Dit gebeurt pas na overlijden van de langstlevende echtgenoot, bij faillissement of schuldsanering.

De kinderen hebben een renteloze vordering op de langstlevende, tenzij ze binnen acht maanden na overlijden een rente overeenkomen.

De kinderen moeten wél al erfbelasting betalen over hun erfdeel. In de meeste gevallen wordt dit voorgeschoten door de langstlevende. Als de langstlevende overlijdt, krijgen de kinderen eerst € 50.000 (die al van hen was). Over dit bedrag is al erfbelasting betaald bij het overlijden van de eerste ouder. Over het restant wordt opnieuw erfbelasting berekend zodra ze boven de (erfbelasting)vrijstelling komen.

Aansprakelijkheid voor schulden
Als de langstlevende echtgenoot zuiver heeft aanvaard is hij of zij tegenover de schuldeisers en tegenover de kinderen verplicht om de schulden van de nalatenschap te betalen.

De langstlevende is vanaf het moment van het overlijden van de partner eigenaar van het vermogen  en kan dit vermogen ook opmaken (inclusief de erfdelen van de kinderen). Voor de kinderen blijft het dus afwachten wat er na overlijden van de langstlevende nog overblijft.

Hertrouwen van de langstlevende
Ook bij hertrouwen van de langstlevende gelden de regels van de wettelijke verdeling. Er is een nieuwe echtgenoot en er zijn kinderen, dus bij overlijden van de langstlevende gaat het vermogen naar de nieuwe echtgenoot en niet meteen naar de kinderen. De kinderen moeten wachten op hun erfdeel tot het overlijden van hun (stief)ouder.

Er is vrijwel altijd een persoonlijk advies nodig in het geval van hertrouwen. Als één van de partners in een voorgaand huwelijk of geregistreerd partnerschap op grond van, op basis van de wettelijke verdeling (of op grond van een oud langstlevende testament) een schuld heeft aan de kinderen, bestaat deze schuld ook in een nieuwe relatie. Dit kan grote gevolgen hebben.

Bij overlijden kan dit betekenen dat de overblijvende partner in de nieuwe relatie met een enorme schuld geconfronteerd wordt. Zijn of haar erfgenamen hebben dan mogelijk weinig of wellicht helemaal niets meer te erven. Ook als in een testament is bepaald dat erfdelen opeisbaar worden in geval van opname in een zorginstelling, kan dat grote gevolgen hebben voor de partner in de nieuwe relatie.

Als er geen testament is hebben kinderen, zoals wettelijk bepaald, na het overlijden van de eerste van de ouders zogenaamde wilsrechten gekregen. Deze wilsrechten kunnen zij op bepaalde momenten uitoefenen, bijvoorbeeld bij het hertrouwen van de langstlevende ouder.

Afwijken van de wettelijke verdeling
Binnen drie maanden na overlijden kan de langstlevende aangeven of hij of zij wil afwijken van de wettelijke verdeling. Dit gebeurt met een verklaring die bij het boedelregister van de rechtbank wordt ingeschreven. Wij kunnen u hierover adviseren en bij assisteren. De langstlevende kan daarna samen met de kinderen een andere verdeling van de nalatenschap overeenkomen en bijvoorbeeld alvast goederen op naam van de kinderen zetten. Afwijken van de wettelijke verdeling kan ook bij testament.

Wettelijke verdeling zonder of met testament
De wettelijke verdeling is in de wet geregeld vanaf 1 januari 2003. Als er geen testament is gemaakt, geldt de tekst van de wet. Vaak is het voldoende om hiervan uit te gaan. Als er vermogen aanwezig is, is het vaak beter om een testament te maken, bijvoorbeeld om erfbelasting te besparen.

Als u de partner(s) van uw kind(eren) wilt uitsluiten van uw nalatenschap is een testament nodig. De wet heeft dit niet geregeld.

Wilsrechten
In de wet zijn aan kinderen of kleinkinderen wilsrechten toegekend. Deze staan vermeld in artikel 19 van boek 4 van het Burgerlijk Wetboek. In een testament kunnen ouders wilsrechten voor kinderen uitsluiten.

Uitbetalen erfdelen aan de kinderen
De langstlevende kan op elk moment besluiten om de erfdelen van de kinderen eerder uit te keren aan een van hen of aan allemaal. Als de langstlevende hiervoor kiest, kan het zijn dat de kinderen schenkbelasting moeten betalen.

Wij hebben de volgende gegevens nodig om een verklaring van erfrecht op te stellen. Uiteraard voor zover van toepassing en indien beschikbaar. Gegevens kun je naar ons mailen of opsturen per post of via de digitale postbus van ons kantoor.

• Een kopie van de overlijdensakte.
• Een kopie van het laatste testament van de overledene.
• Een kopie van het trouwboekje van de overledene, inclusief pagina twee waar de kinderen op vermeld staan, als die er is.
• Namen en adressen van de erfgenamen.
• Een kopie van een geldig en leesbaar legitimatiebewijs van de erfgenamen.
• Het e-mail- en/of postadres van de erfgenamen.
• Als er een gevolmachtigde wordt benoemd die de bevoegdheid krijgt om de gehele nalatenschap af te wikkelen (en dus ook mag beschikken): de gegevens van de aan te wijzen gevolmachtigde.
• Als er een kind is voor-overleden, ontvangen wij graag ook hiervan de volledige gegevens,

inclusief de overlijdensdatum en overlijdensplaats. Ook de gegevens van eventuele kinderen van de voor-overledene ontvangen wij graag.

• Als een van de erfgenamen onder bewind of curatele staat, failliet is of in de schuldsanering zit, ontvangen wij graag een kopie van de beschikking van de Rechtbank hierover.

Na ontvangst van deze gegevens, doen wij onderzoek in de diverse registers. Zo brengen we de vererving in beeld en berichten we de erfgenamen. Ook sturen we een verklaring van aanvaarding mee met uitleg over de verschillende wijzen van aanvaarden van de nalatenschap